Poezja:
- 2023 Rokiem Wisławy Szymborskiej – chciałoby się Poetkę czcić dłużej. Dlatego polecamy “Wiersze wszystkie” Noblistki wydane przez Wydawnictwo Znak w tym roku. Blisko 800-stronicowa publikacja zawiera 14 tomików poezji Szymborskiej oraz dział “Wiersze rozproszone” – Mistrzyni precyzji słów i emocji skondensowanych
w przecinku. W setną rocznicę urodzin Poetki warto sięgnąć po ten tom, by zobaczyć piękny rozwój człowieka, warsztatu literackiego.
- Lipska Ewa: Wariacje Geldbergowskie. Kraków, Wydawnictwo Literackie, 2023.
Bardzo lubię wiersze Ewy Lipskiej, Jej ironię, humor i refleksje. Najnowszy zbiór Poetki, proza poetycka “Wariacje Geldbergowskie”, który ukazał się w tym roku w Wydawnictwie Literackim jest tego pięknym świadectwem. Geldberg jak Pan Cogito Herberta pokazuje i komentuje nam świat, bo “Jeżeli słowa mają serce, Geldberg posłucha jak bije ich sens.” Zapraszamy na prawdziwą poetycką ucztę.
Proza:
- Dukaj Jacek : Po piśmie. Kraków, Wydawnictwo Literackie, 2022.
Tajemnica pierwszych zdań książek, które zapraszają nas do lektury lub wręcz zniechęcają do niej. “Pisarze są głupsi od swoich książek” pisze Jacek Dukaj w pierwszy akapicie swojej najnowszej publikacji wydanej przez krakowskie Wydawnictwo Literackie. Dukaj – laureat Europejskiej Nagrody Literackiej oraz Nagrody Fundacji im. Kościelskich, w swoim najnowszym eseju-rzece “Po piśmie”, pokazuje jak kończy się epoka pisma. “Nie czytasz- przeżywasz, nie piszesz – jesteś przeżywany”,
no i już mnie zachęcił do czytania, czego i Państwu życzę…
- Ferrante, Elena : Genialna przyjaciółka / z jęz. włoskiego przeł.Alina Pawłowska – Zampino. Katowice, Wyd. Sonia Draga, 2022.
“Czasem zdarzają się jeszcze genialni pisarze. Nigdy nie zapomnę chwili, w której odkryłem Elenę Ferrante”. Te słowa innego wybitnego pisarza Jonathana Franzena, nowojorczyka, autora docenionej “Wolności” niech będą jedną z wielu zachęt do czytania książek Ferrante. Sławę przyniosła Autorce neapolitańska tetralogia “Genialna przyjaciółka”, której czwarty tom – “Historia zaginionej dziewczynki” nominowany był do Międzynarodowej Nagrody Bookera, a ekranizacja Jej “Córki” z Olivią Colemann otrzymała trzy oscarowe nominacje. Ferrante od debiutu jest nieznaną nikomu Autorką, nie szuka rozgłosu, chroni swój wizerunek
i prywatność, w dzisiejszym świecie to rzadkość. Lektura dla szukających silnych emocji czytelników, polecam.
Pedagogika:
- Zaremba Danuta : Jak tłumaczyć dzieciom matematykę: Poradnik nie tylko dla rodziców. Gliwice, Helion SA, 2023.
Książka dla tych, którzy szukają sposobu na zrozumienie matematyki jako przedmiotu nauki. Nie przenośmy swoich lęków i uprzedzeń matematycznych na dzieci. Pozwólmy Im swobodnie myśleć
i nawiązywać potocznym językiem do własnego, dziecięcego doświadczenia – zachęca Autorka książki. Warto spróbować, a może wreszcie zniknie zły urok czarnej magii matematyki, zastąpiony przez logikę dziecięcego umysłu. - Pudełko, Weronika : Problemy społeczno-emocjonalne dzieci
z dyslalią : Wyzwania edukacyjne. Kraków, Wyd. Naukowe Akademii Ignatianum w Krakowie, 2023.
Dyslalia to zaburzenie mowy, którego istotą są nieprawidłowości artykulacji jednej lub wielu głosek, co prowadzi do zniekształcenia języka (tzw. mowa bełkotliwa). Różne rodzaje zaburzeń mowy powodują różne rodzaje problemów społeczno-emocjonalnych u dzieci. Książka Weroniki Pudełko to analiza własnych badań w grupach dzieci z dyslalią i bez. Publikacja bardzo pożyteczna dla logopedów, psychologów, nauczycieli i studentów pedagogiki.
Historia:
- Chwalba Andrzej: Wisła : biografia rzeki. Kraków, WL, 2023.
Książka wybitnego historyka, prof. UJ Andrzeja Chwalby jest naukową opowieścią biograficzną o królowej polskich rzek – Wiśle. Wisła występuje w niej nie tylko jako świadek historii, lecz uczestnik dziejów. Błyskotliwe dzieło naukowe, nie tylko dla miłośników historii.
- Kuciel-Frydryszak, Joanna: Chłopki : opowieść o naszych babkach. Warszawa, Wydawnictwo Marginesy, 2023.
Wybitna reżyserka Joanna Kos-Krauze uważa, że książka “Chłopki” powinna być lekturą obowiązkową (jako polonistka myślę, że trzeba odświeżyć listę lektur natychmiast) bo: “Nie zrozumie nikt współczesnej Polski, społecznych napięć i historii własnej rodziny bez zrozumienia tego, co Joanna Kuciel-Frydryszak opisała w “Chłopkach”. Wstrząsający obraz nieludzkiej męki codziennego życia, poniewierki, biedy, upokorzenia naszych babek i prababek. Na zegarze historii to przecież było wczoraj, dlatego siedzi w nas tyle demonów i buntu…”.
- Kuciel-Frydryszak, Joanna: Służące do wszystkiego. Warszawa, Wydawnictwo Marginesy, 2023.
Jest to pierwsza w Polsce książka, która opowiada o losach kobiet pracujących w charakterze służących. “Kuciel-Frydryszak pozwala nam – pisze Wojciech Orliński zajrzeć do miejsca, które historycy omijali: do “służbówki”. Świetna lektura ,otwiera oczy!”.
Reportaż: Seria amerykańska Wydawnictwa Czarne:
- Rosecrans Baldwin : Los Angeles: Miasto-państwo w siedmiu lekcjach / przeł. Filip Łobodziński. Wołowiec, Wyd. Czarne, 2023.
Los Angeles – miasto aniołów, miasto kontrastów, “gdzie sąsiadują ze sobą centra ubóstwa i zamożne zamknięte osiedla, bezdomni i celebryci, apokaliptyczne pogorzeliska i bajeczne plaże, przeludnienie i samotność. Dzięki siedmiu lekcjom Baldwina możemy choć trochę zrozumieć miasto, które każdego dnia wymyśla siebie na nowo” – pisze o książce Magda Działoszyńska-Kossow. Serdecznie polecam w świetnym tłumaczeniu Filipa Łobodzińskiego.
- Olivia Lang : Miasto zwane samotnością o Nowym Jorku i artystach osobnych / przeł. Dominika Cieśla- Szymańska. Wołowiec, Wyd. Czarne, 2023.
“Samotnym można być wszędzie, lecz samotność wynikająca
z mieszkania w mieście, w otoczeniu milionów ludzi, ma szczególny charakter” – pisze w I rozdziale książki Autorka. Tekst Olivii Lang, to nie tylko studium samotności człowieka w wielkim mieście, lecz także próba ukazania wyobcowania twórców, niezwykłych ”kronikarzy samotności” (choć pewnie sami tak by się nie nazwali), a którzy w oryginalny sposób potrafili ją pokazać. W tej grupie Autorkę zainteresowali szczególnie: Edward Hooper, Andy Warhol, Henry Darger i David Wojnarowicz.
oprac. Kinga Hechsman VI/VII 2023